معدن اردستان

مقدمه

عملیات اکتشاف در محدوده جنوب هندوآباد اردستان در سال 1391 تکمیل گردید. با توجه به عملیات اکتشافی انجام شده در آن زمان، ذخیره 120،000 تن کانسنگ مس با عیار 68/0 درصد در این محدوده اثبات گردید. در حال حاضر پروانه بهره‌برداری این معدن به شماره 7285/92/590/104 مورخ 10/12/1392 متعلق به شرکت توسعه معادن صدرجهان به شماره ثبت 450248 و کد شناسه ملی 14003903812 بوده که برای استخراج کانسنگ مس صادر شده است. وسعت محدوده پروانه بهره‌برداری 53 هکتار می‌باشد که به صورت دو محدوده جداگانه تعریف شدندکه محدوده بهره‌برداری شمال‌غربی تحت عنوان زون A و محدوده بهره‌برداری جنوب‌شرقی تحت عنوان زون B نامگذاری شده اند.

موقعیت جغرافیایی و راه‌های دسترسی به محدوده

محدوده مورد مطالعه از نظر تقسیمات کشوری در استان اصفهان واقع شده است. نزدیک‌ترین شهر به محدوده اکتشافی، شهرستان اردستان‏ در فاصله حدود 12 کیلومتری شمال محدوده مورد مطالعه واقع‌ شده است. نزدیک‏ترین مراکز دارای امکانات رفاهی شامل آب، برق، تلفن و غیره به محدوده مورد نظر روستاهای کچوثقال و هندوآباد می‏باشند که در فاصله‏ای حدود 5 کیلومتری محدوده واقع شده است. دسترسی به محدوده از طریق پیمودن جاده آسفالت اردستان به نائین به میزان 12 کیلومتر و سپس پیمودن 600 متر جاده خاکی در جهت شرق میسر است.

کانی‌سازی زون A

محدوده مورد مطالعه توسط واحدهای سنگی ائوسن با ترکیب ولکانیک برش، بازالت، توف، آندزیت پوشیده شده که هجمه دایک‌های جوان‌تر رخداد کانه زایی مس و عناصر همراه را در محدوده رقم زده است. توسعه دگرسانی پروپلیتیک با شدت متوسط در حاشیه دایک‌ها و زون‌های گسله همراه با کانه‌زایی مس در اکثر ترانشه‌های اکتشافی مشاهده می‌گردد، به‌طوریکه اکثر آینه گسل‌های محدوده با تشکیل اپیدوت-کلسیت، خردشگی آنها به‌سبب فعالیت زون‌های گسله و توسعه کانی‌های اکسیده مس نظیر کریزوکولا، مالاکیت، آزوریت و کالکوسیت ثانویه در آن شده است. کانی‌زایی را در محدوده می‌توان در دو دسته طبقه‌بندی نمود:

• کانه زایی در حاشیه دایک‌ها

در بخش مرکزی محدوده، دایک دیابازی سبز رنگ با طول بیش از 350 متر و راستای N45W، برونزد داشته که ضخامت آن از 1تا3متر متغیر بوده و بالغ بر 13 ترانشه اکتشافی در روند آن جهت بررسی رخداد کانه‌زایی حفر شده بود. با توجه به فاصله کم ترانشه ها از هم و شواهد کانه‌زایی در آنها، می‌توان پیوستگی تقریبی برای کانه‌زایی در حاشیه دایک‌ها متصور بود. همچنانکه گفته شد، در حاشیه دایک‌ها،کانه‌زایی مس با ضخامت متغیر از 20 سانتیمتر تا 1 متر تشکیل شده، به‌طوریکه دایک ضمن صعود موجبات خردشدگی سنگ میزبان و تزریق سیالات را در این زون فراهم نموده است.

• کانه‌زایی در زون‌های گسله

در زون A علاوه بر کانه‌زایی مس در حاشیه دایک‌ها، در زون‌های گسله عموما با روند N65E کانه‌زایی مس در زون خردشده حاشیه گسل همراه با دگرسانی پروپلیتیک تشکیل گردیده است.که تقریبا عمود بر سیستم قبل است.

هرچند که کانه‌زایی در سطح اکسیده می‌باشد، ولی زون سولفوره نیز کانه‌زایی‌های رگه‌ای و محل دپوی ماده معدنی با ترکیب کالکوسیت تشکیل شده استکانی‌سازی زون B

برخلاف زون A که بخشی از کانه‌زایی مس در حاشیه دایک‌ها تشکیل و توسعه یافته است، در این محدوده کانه‌زایی در حاشیه دایک‌ها صرفا در بخش جنوبی و به‌طور محدود مشاهده گردیده و رخداد اصلی کانه‌زایی رگه سیلیسی برشی شده در نیمه شمالی محدوده می‌باشد که حاوی کانه‌زایی مس بوده و ابعادی در حدود 450 متر طول و حداکثر ضخامت تا 50 متر می‌باشد (اشکال 2-66 و 2-67). جهت پیاده‌سازی دقیق برونزد کانه‌زایی در نقشه زمین‌شناسی تهیه شده، با دستگاه GPS دوفرکانسه حاشیه رگه برداشت گردید که در فایل‌های نقشه این نقاط وجود دارد.

در بررسی‌های سطحی، چندین نسل سیلیس مشاهده می‌گردد که همراه با تغییرات عیاری می‌باشد (شکل 2-68). به‌طوری‌که رگچه‌های سیلیسی حاوی کانه سولفوره (کالکوپیریت، پیریت، مالاکیت) با ضخامت 10 سانتیمتر تا حداکثر 1 متر در حاشیه غربی، شرقی و گاها مرکزی تنه سیلیسی برونزد یافته که نشان‌دهنده فاز تاخیری این سیال نسبت به تنه اصلی می‌باشد (شکل 2-69). ابعاد کانه‌زایی با توجه به برونزد کانه‌زایی در صحرا طول 450 تا 475 متر و ضخامت از 10تا حداکثر 50 متر مشاهده می‌شود. روند عمومی کانه‌زایی N40W و شیب عمومی کانه‌زایی 62-65SW می‌باشد. با توجه به نمونه‌برداری‌های صورت گرفته از این سیستم کانه‌زایی می‌توان ذخیره قابل توجهی با عیار اقتصادی برای این کانسار متصور شد.